سبک زندگی تطبیق پذیر و تجدیدپذیر: کاوشی بر بسترهای اجتماعی- فرهنگی، الگوها و فضاهای هویت‌بخش سبک زندگی یزدی ها در گذشته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدۀ علوم اجتماعی، بخش تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه یزد (نویسندۀ مسئول)

2 استادیاردانشکده علوم اجتماعی - بخش مردم‌شناسی دانشگاه یزد

10.22034/fyazd.2023.420264.1091

چکیده

سبک زندگی در هر جامعه معرف ویژگی اجتماعی و فرهنگی آن جامعه است. این سبک در پیوند با مولفه های فرهنگی به هویت جمعی و پایدار در یک جامعه تبدیل شده و تثبیت می شود. هدف این پژوهش کاوشی بر بسترهای اجتماعی- فرهنگی، الگوها و فضاهای هویت‌بخش سبک زندگی یزدی ها در گذشته بوده است. روش مورد استفاده در این تحقیق روش مردم نگاری بوده است.جامعه هدف این پژوهش شهر یزد و نمونه هدف تحقیق حدود 15 نفر از یزدشناسان و کارشناسان فرهنگی بوده است که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سبک زندگی یزدی ها در گذشته از شرایط اقلیمی و کویری یزد، وجود امنیت نسبی، محدودیت منابع، روحیه رواداری، فرهنگ دینداری و عزاداری و روحیه سختکوشی یزدی ها تاثیر پذیرفته و تاب‌آور شده است. مقوله اصلی در این پژوهش « سبک زندگی تطبیقی پذیر و تجدید پذیر» بوده است که دلالت بر اصل سازگاری و اصل تطبیق اراده محور یزدی ها با وجود همه محدودیت با شرایط محیطی و ایجاد سبک زندگی خاص بوده است. همچنین سبک زندگی یزدی ها در گذشته از گروههای مرجع روحانیت، معتمدین محلی و بازاری و والدین تاثیر پذیرفته که در فضاهای هویت بخش دینی، اقتصادی و اجتماعی شکل گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Adaptable and renewable lifestyle: an exploration of socio-cultural contexts, patterns and identifying spaces of the Yazdi lifestyle in the

نویسندگان [English]

  • manouchehr alinejad 1
  • abolfazl morshedi 2
1 assistant professor of yazd university
2 assistant porfessor
چکیده [English]

The lifestyle in any society represents the social and cultural characteristics of that society. This lifestyle, along with cultural components, becomes a durable collective identity in a society. The aim of this research was to explore the socio-cultural contexts, patterns and identity spaces of the Yazidians’ lifestyle in the past. The method used in this research was the ethnographic method. The target community of this research was Yazd city and the target sample of the research was 15 people of Yazd historians and cultural experts who were selected by purposeful sampling. The results of the research show that the lifestyle of Yazdians in the past has been influenced by the climatic and desert conditions of Yazd, relative security, limited resources, the spirit of tolerance, the culture of religiosity and mourning, and the hardworking spirit of the people in Yazd. The main category in this research was found to be adaptable and renewable lifestyle, which implies the principle of adaptation and the principle of adaptation based on the will of Yazidians despite all the limitations imposed by environmental conditions. Moreover, the lifestyle of Yazidians in the past was found to have been influenced by clerical reference groups, local and market trustees, and parents, which has been formed in the spaces of religious, economic, and social identity

کلیدواژه‌ها [English]

  • Renewable lifestyle
  • platforms
  • reference groups
  • social spaces. Yazd

مراجع

حسین‌پور، رضا، بلالی اسکویی، آزیتا، و کی‌نژاد، محمدعلی (1396). تبیین سبک زندگی اسلامی؛ راهکارهایی در جهت تداوم آن در جامعۀ ایران، فرهنگ رضوی، 5 (19): 7 ـ 39.
- افشانی، سید علیرضا، رسولی‌نژاد، سید پویا، کاویانی، محمد، و سمیعی، حمیدرضا (1393). بررسی رابطۀ سبک زندگی اسلامی با سلامت اجتماعی مردم شهر یزد. مطالعات اسلام و روان‌شناسی، (8) 14: 83  ـ 103.
ـ بیتس، دانیل، پلاگ، فرد، (1390)، انسان­شناسی فرهنگی (ترجمۀ محسن ثلاثی)، چاپ دهم، تهران: انتشارات علمی.
ـ جوادنیا، زینب. بازنمایی هویت‌های پست‌مدرن در فضاهای مسکونی شهر با تأکید بر شهرهای ایران.
- https://vista.ir/w/a/21/akk2c
- جین، مارک، (1396)، شهرها و مصرف (ترجمۀ مرتضی قلیچ)، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ـ حاجی‌زادۀ میمندی، مسعود، و دهقان‌چناری، مریم (1394). سبک زندگی سلامت‌محور و رضایتمندی زناشویی بین زنان متأهل شهر یزد. زن در فرهنگ و هنر، 7 (1): 61 ـ 76.
ـ حاجی‌زادۀ میمندی، مسعود (1386). عملیاتی کردن شاخص‌های فرهنگ دارالعباده: شناخت شاخص‌ها و معرف‌ها، ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، شورای پژوهشی.
ـ خدادوست، فرشید، عزیزخانی، اقباله، و فتحی، سروش (1401). واکاوی سبک زندگی مصرفی جوانان و بزرگ‌سالان متأهل در شهرهای اردبیل و پارس‌آباد برحسب تجربۀ آنها از ارتباطات رسانه‌ای از طریق رویکرد داده‌بنیاد. مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 43: 1 ـ 26.
- ریتزر، جورج، (1396)، نظریۀ جامعه‌شناسی (ترجمۀ هوشنگ نایبی)، چاپ چهارم، تهران: نشر نی.
- ژلنیتس، آندره، (2007)، فضا و نظریۀ اجتماعی (ترجمۀ آیدین ترکمه)، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- قنبری، امید، کورنگ بهشتی، سیامک، و رشیدپور،  علی (1401). فهم عوامل زمینه‌ساز فرهنگی در سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی. علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، 19 (3): 75 ـ 102.
- مرشدی، ابوالفضل، و علی‌نژاد، منوچهر، (1400)، سازگاری فعالانه؛ کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی‌ها، یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
- مهدوی کنی، محمدسعید (1386). مفهوم سبک زندگی و گسترۀ آن در علوم اجتماعی، تحقیقات فرهنگی، 1 (1).: 199 ـ 230.
- علی‌نژاد، منوچهر، مبارکی، محمد، و ملایی، فاطمه (1399). رفتار مصرفی باورمند: کاوشی زمینه‌مند در الگوی رفتار مصرفی زنان در مزون‌های شهر یزد، مطالعات زن و خانواده، پژوهشکدۀ زنان دانشگاه الزّهرا. 3 (18): 134 ـ 160.
- نصیری‌زاده، حمیدرضا، و توتونچی، جلیل (1383). بررسی وضعیت فرهنگی شهرستان‌های استان یزد با استفاده از روش تاکسوومی، کاوش‌نامه، 7 و 8: 179 ـ 197.
- نظری‌ مقدم جواد، و نوروزی، محمدحسین (1398). هویت جمع‌گرایانه  و روحیۀ مشارکتی ایرانیان در نگاه سفرنامه‌نویسان، مطالعات ملی، 4 (20)، 1 ـ 24.
ـ نوابخش مهرداد، صالحی امیری، سید رضا، رضایی، علی‌اکبر، و هاشمی، سید عباس (1399). شناسایی مؤلفه‌های سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی در میان دانشجویان. مطالعات میان فرهنگی، 15 (44): 127 ـ 154.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار