تحلیل ثانویة داده‌های طرح ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان (موج سوم): استان یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار جامعه شناسی دانشگاه یزد

چکیده

تغییرات ارزش‌ها و نگرش‌ها در همة جوامع یکی از پدیده‌های اجتماعی مهمّی است که همواره مدّ نظر و رصد مدیران، برنامه‌ریزان، محقّقان و صاحب‌نظران مختلف بوده است. طرح ملّی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان که تاکنون سه «موج» این طرح اجرا و نتایج آن منتشر شده است، حاوی دستاوردهای مهمی است. نوشتار حاضر به تحلیل ثانویۀ یافته های موج سوم طرح‌های مزبور در مورد استان یزد پرداخته است، برای درک دقیق‌تر یافته ها و تغییرات ارزش‌ها و نگرش‌ها، در مواردی که اطّلاعات موجود بود با نتایج موج اوّل و دوم کشوری و استانی نیز مقایسه شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد در حالی که نگرش‌های دینی مردم یزد تغییر چندانی نکرده است، بدبینی در حوزة اقتصادی و سیاسی افزایش یافته است. به نظر مردم استان یزد، فاصله طبقات فقیر و غنی افزایش یافته است و گردش نخبگان در مقایسه با گذشته مطلوب نیست و سرانجام اینکه هویّت ملّی در بین مردم همچنان پررنگ است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Secondary Analysis of Data of a Plan for Iranians’ Values and Attitudes (Third Wave): Yazd Province

نویسنده [English]

  • Seyed Alireza Afshan
چکیده [English]

Changes in values and attitudes in the society is an important social phenomenon, which has always been in focus by directors, planners, researchers and scholars in different fields. The Natural Plan for Iranians’ Values and Attitudes, the three waves of which have already been conducted, has achieved significant outcomes. The present paper is a report on the secondary analysis of the findings of the third wave of the plan in Yazd Province. Some of the findings have also been compared with those obtained at the first and second waves to yield more accurate results. The findings indicate no significant change in Yazdians’ religious attitudes while pessimism has grown more among them about economic and political issues. To Yazdian people, the space between the rich and the poor has increased and exceptional people are not found as before while the national identity is still strong

کلیدواژه‌ها [English]

  • values
  • attitudes
  • Iranian
  • Yazd
  1. 1. آزادارمکی، تقی و مصطفی ظهیری‌نیا، (۱۳۸۹)، «بررسی سنخ‌های ارزشی و تغییرات فرهنگی در خانواده». فصلنامه خانواده‌پژوهی. شماره 22: 297-279.

    1. آزادمرزآبادی، اسفندیار، (1389)، «بررسى رابطه نظام ارزشى خانواده با ارزش‌هاى نوجوانان». مجله علوم رفتاری. دورة 2، شمارۀ 2: 126-117.

    3. امام‌جمعه‌زاده، سیّدجواد، سوسن نوربخش، و مینا خاکی، (1396). «ارزش‌های فرهنگی و تأثیرات آن بر نگرش اقتصادی و سیاسی شهروندان». جامعه‌پژوهی فرهنگی. سال هشتم، شماره 1:  68-47.

    1. اینگلهارت، رونالد (1382)، تحوّل فرهنگی در جوامع صنعتی (ترجمه مریم وتر). تهران: کویر.
    2. اینگلهارت، رونالد و آبرامسون، پل (۱۳۷۸)، «امنیت اقتصادی و دگرگونی ارزشی»، ترجمه شهناز شفیع‌خانی، نامه پژوهش. شمارۀ 14: 37-65.

    6. بیرانوند، فاطمه (1395)، بررسی ارزش‌ها و نگرش‌های خانواده‌های شهر یزد، کنفرانس سراسری پژوهش‌های نوین در روان­شناسی و علوم اجتماعی.

    7. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، دفتر طرح‌های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. (1395)، ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان (موج اوّل)، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.

    1. جانسون، چالمرز (1363)، تحوّل انقلابی، بررسی نظری پدیده انقلاب، (ترجمه: حمید الیاسی)، تهران: امیرکبیر.
    2. چلبی، مسعود (1375)، جامعه‌شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظم اجتماعی، تهران: انتشارات کیهان.

    10.خالقی‌فر، مجید (1381)، «بررسی ارزش‌های مادی و فرامادّی جوانان تحصیلکرده ایرانی، عوامل مؤثّر بر آن و ارتباط آن با برخی نشانگان فرهنگی»، پژوهش‌نامه فرهنگی، شمارۀ 13: 158-107.

    11.خلیلی، شیوا، مسعود غلامعلی لواسانی، سرمدی، وحید و فرشاد زارعی (1395). بررسی رابطه ارزش‌های شخصی، بنیان‌های اخلاقی و نگرش‌های دینی و مقایسه آن در دختران و پسران، اوّلین کنفرانس بین­المللی روانشناسی و علوم اجتماعی.

    12.دفتر طرح‌های ملّی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1381)، ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان (موج اوّل)، تهران: دفتر انتشارات طرح پیمایش ملّی ارزش‌ها و نگرش‌ها.

    13.دفتر طرح‌های ملّی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1382)، ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان (موج دوم)، تهران: دفتر انتشارات طرح‌های ملّی.

    14.رازقی، حاجیه بی‌بی و حسن سرایی (1393)، «تحلیل نسلی نگرش زنان دربارة ارزش فرزندآوری در سمنان»، زن در توسعه و سیاست، شمارۀ 2: 250-229.

    15.رستگارخالد، امیر و میثم محمدی (1394)، «تغییرات فرهنگی و اُفت باروری در ایران (بر پایة تحلیل ثانوی داده‌های پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان)»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و ششم، شمارۀ 2: 183-159.

    16.رفیع‌پور، فرامرز (1380)، توسعه و تضاد، چاپ پنجم،تهران: شرکت سهامی انتشار.

    17.ساعی، منصور و حسین حیدری و احمد، ساعی (1394)، «بررسی و تحلیل تغییرات ارزش‌های اجتماعی جوانان با تاکید بر نقش تلویزیون‌های ماهواره»، مجلّۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دورة 11، شمارۀ 41: 152-131.

    18.صدرا، علی‌رضا و علی قنبری (1387)، ارزش‌های حاکم بر جامعة ایرانی، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.

    19.طالبان، محمّدرضا و محمّد مبشّری، و مصطفی مهرآیین (1390)، «بررسی روند دگرگونی ارزشی در ایران (1353 – 1388)»، دانشنامة علوم اجتماعی دورة دوم، شمارة 3: 56-38.

    20.عبّاسی‏ شوازی، محمّدجلال و عباس عسکری‏ندوشن (1384) «تغییرات خانواده و کاهش باروری در ایران: مطالعه موردی در استان یزد» نامه علوم اجتماعی، شمارۀ 25، 75-25.

    21.گیدنز، آنتونی (1388)، جامعه‌شناسی (ترجمه: حسن چاووشیان)، تهران: نشر نی.

     

    Alina, R. & Manoual, C. (2015). Parental Values and Children's Attitude Towards Reading. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 197: 939-943.

    Feather, N. T. (2000). Value correlates of conservatism. Journal of Personality and Social Psychology, 37, 1617–1630.

    Maio, R. & Olsoun, M. (2003). Relations between Values, Attitudes, and Behavioral Intentions. Journal of Experimental Social Psychology, 31: 266-285.

    Robinz, S. (1993). Organization Behavior. NewYork : social time.

    Tremayne, S. (2006). "Modernity and Early Marriage in Iran: A View from Within." Journal of Middle East Women's Studies 2(1): 65-94.