موضوع: بررسی عوامل موثر بر توسعه اقتصاد هنر (با تاکید بر هنرهای نمایشی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکترای تخصصی،استاد دانشگاه آزاد،علم وهنر،سما

10.22034/fyazd.2023.356699.1070

چکیده

در نگاه اوّل به نظر می­رسد که اقتصاد و هنر دو مقولۀ مجزّا از همدیگر هستند، امّا در سال­های اخیر مقولۀ «اقتصاد هنر» در مطالعات اقتصادی و فرهنگی از جایگاه ویژه­ ای یافته است و محقّقان این­ حوزه معتقدند که اقتصاد و هنر می­ توانند در تعامل با یکدیگر باشند و اقتصاد هنر، هنر را با نتایج اقتصادی می‌نگرد. این مقاله نیز با هدف بررسی عوامل مؤثّر بر توسعۀ اقتصاد هنر، با تأکید بر هنر تئاتر، با روش توصیفی‌تحلیلی و کیفی انجام گرفت. یافته­ های پژوهش نشان داد که در دنیای پررقابت فرهنگیِ امروز، هنرهایی می­ توانند بقای خود را حفظ کنند و توسعه دهند که بتوانند از منظر اقتصادی نیز آثار مثبتی داشته و سودآور باشند؛ اگرچه در این راه چالش­های بسیاری پیش روی هنر است. مهم‌ترین چالش­های پیش روی اقتصاد هنر عبارت است از: 1. دیدگاه آرمان‌گرایانۀ متعصّب به هنر و هنرمند در فرهنگ و جامعه و ممانعت از دخالت اقتصاد در عرصۀ هنر 2. مداخلۀ دولت­ها در اقتصاد هنر 3. نگرانی از نگاه ابزارگرایانه به هنر 4. ارزش­گذاری مادی بر آثار هنری.
همچنین در خصوص عوامل مؤثّر بر توسعۀ اقتصاد هنر، به ­خصوص در تئاتر یافته­ ها نشان داد که این عوامل بر اقتصاد هنر تأثیرگذار است: 1. توجّه ویژه به تولیدات هنری (مادۀ اوّلیه) 2. توجّه به هزینه­ های تولید 3. توجّه به توزیع و نوع مخاطب 4. جلب سرمایه­ گذار خصوصی 5. توجّه به حضور دولت، که در این مقاله به این موارد پرداخته شد. بدیهی است تهیه­ کنندگان هنرهای­ نمایشی باید با دیدی همه­ جانبه‌نگر همۀ زوایای اقتصادی هنرهای نمایشی را در نظر بگیرند و برای آن برنامه ­ریزی کنند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating Factors Affecting the Development of Art Economy with emphasis on performing arts

نویسنده [English]

  • Mohammad Mohsen Haeri zade
Professor at azad university’ Professor at science and art university Professor at sama
چکیده [English]

 
In recent economic years, the category of "art economy" has a special and cultural place in studies that hold that economy and art can coexist and that art economy considers art with economic results. This research aimed to study the development of art economics (with an emphasis on performing arts) through a descriptive-analytical and library method. The findings show that, in today's highly competitive cultural world, arts can maintain and develop their survival, and have positive effects and are profitable, though they face many challenges. The most important challenges facing the economy of art were identified to be (a) fanatical idealistic view of art and artist in culture and society and architect from managing the economy in the field of art, (b) government intervention in the economy of art, (c) concern about the instrumentalist view of art, and (d) material valuation of works of art. Moreover, concerning the specific factors that affect the development of the economy of art, especially in the theater, the findings show that these factors have an effect on the economy of art including: Special attention to artistic products (primary material), attention to production costs, attention to the distribution and type of audience, attracting private investment, and attention to the presence of the government

کلیدواژه‌ها [English]

  • &rlm
  • Art economy
  • performing arts
  • theater
  • ابوترابی، محمّدعلی و بهرامی، لیلا (1394). «نقش دولت در توسعۀ اقتصاد هنر»، پژوهش هنر، شمارۀ 9: 26 ـ 19.
  • افشار، حمیدرضا (1392). «درآمدی بر اقتصاد تئاتر در ایران»، نشریۀ هنرهای زیبا ـ هنرهای نمایشی و موسیقی، دورۀ هجدهم، شمارۀ پیاپی 2: 20 ـ 13.
  • حاج آقابزرگی، مهدی (1400)، «اقتصاد فرهنگ و هنر و نقش آن در اقتصاد ایران»، ششمین کنفرانس ملّی علوم انسانی و مطالعات روان‌شناسی، تهران.
  • حبیبی، بابک و آبیاران، نسرین (۱۳۹۰). «کلیاتی بر درآمد اقتصاد هنر»، فصلنامۀ تخصّصی مدیریت فرهنگی هنری، سال اوّل، شمارۀ 4: 10 ـ 1.
  • خوشبوئی، زهرا؛ حسینی، محمّد و ابوترابی، محمّدعلی (1396). «مداخله‌های دولت در بازار هنرهای نمایشی ایران: تجربیات و دلالت‌های سیاستی»، سیاست‌گذاری عمومی. دورۀ سوم، شمارۀ 3: 33 ـ 9.
  • دهقانی، نوید (1401). «بررسی نقش مقولۀ اقتصاد در چرخۀ صنعت سینمایی کشور (تحلیل هزینه و درآمدهای مرتبط با ساخت، تولید، پخش و اکران فیلم‌های سینمایی)»، چهارمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، حسابداری، اقتصاد و بانکداری در هزارۀ سوم.
  • رضایی، عبدالعلی (1382). «فرهنگ اقتصاد»، نشریۀ بیناب، شمارۀ سوم و چهارم: 119 ـ 110.
  • روزخوش، محمّد و رازقی، فرشته (1398). «تئاتر خصوصی ایران از منظر فعّالان عرصۀ نمایش». مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، سال بیستم. شمارۀ 45: 83 ـ 57.
  • صادقی، قطب‌الدّین (1376). «اقتصاد تئاتر ایران»، هنر، شمارۀ 34: 83 ـ 53.
  • صادقی، کمال؛ صبح‌خیز زنوزی، شلاله (1394). «عوامل مؤثّر بر مشارکت بخش خصوصی به‌عنوان رهیافتی در تأمین منابع مالی پروژه‌های شهرداری»، فصلنامۀ اقتصاد و مدیریت شهری، شمارۀ 11: 171 ـ 153.
  • عسکری، دلارام (1400). «جستاری در باب اقتصاد در فرهنگ و هنر»، مطالعات هنرهای زیبا، دورۀ دوم، شمارۀ 4: 264 ـ 260.
  • علیزاده، شمیم (1400). «بررسی اقتصاد هنر در ایران و تأثیر آن با تأکید بر هنر نقّاشی معاصر». فصلنامۀ پژوهش در علوم، مهندسی و فنّاوری، دورۀ هفتم، شمارۀ 2: 7 ـ 1.
  • گنجی، محمد و حیدریان، امین (1393). «سرمایۀ فرهنگی و اقتصادِ فرهنگ (با تأکید بر نظریه‌های پی‌یر بوردیو و دیوید تراسبی)»، فصلنامۀ راهبرد، سال 23، شمارۀ 72: 97 ـ 77.
  • ناظمی­اردکانی، مهدی و صیّادی، محمّد (1393). «بررسی وضعیت مؤلّفه‌های اقتصاد فرهنگ در ایران؛ مقایسۀ تطبیقی با کشورهای منتخب دنیا و ارائۀ راهکارهای بهبود وضعیت اقتصاد فرهنگ در کشور»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال چهارم، شمارۀ 13: 225 ـ 191.
  • Heilbrun, James; Charles M. Gray (2011), The Eco nomics of Art and Culture, Cambridge University Press, UK.