بررسی جلوه های فرهنگ عامیانه در خاطره نگاشت های دفاع مقدس استان یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی،یزد، ایران،

3 دانشیار زبان و ادبیات فارسی واحد یزد دانشگاه آزاد اسلامی،یزد،ایران

10.22034/fyazd.2023.367770.1073

چکیده

نمود و ظهور جلوه‌های فرهنگ عامیانه در خاطره‌نگاشت‌های دفاع مقدّس از بسامد بالایی برخوردار است. در این میان نویسندگان و خاطره‌نگاران استان یزد در آثار خود به فرهنگ عامّۀ مردم یا همان فولکلور توجّه خاصّی دارند و در یک نگاه می‌توان گفت که این آثار که با زبان لطیف و عامیانه نگاشته شده، تجلّی‌گاه فرهنگ عامّۀ مردم است. در این آثار اعتقادها، سنّت‌ها، آداب‌ورسوم، باورها، مشاغل، الفاظ و تعبیرات عامیانه، ضرب‌المثل‌ها، تکیه‌کلام‌ها، آواها و نواها، طبّ سنتی، آیین ازدواج، جادو و جادوگری و ... به شکل هنرمندانه‌ای تبلور یافته است.
برقراری ارتباط با مخاطبان و در نظر گرفتن شرایط اوضاع زمان و به‌کارگیری فرهنگ عوام در آثار و همچنین خلق مضامین جدید، موجب شده است تا این خاطره ‌نگاشت‌ها به‌عنوان سندی مکتوب با اقبال عمومی مواجه شود و جای پای خود را در جامعه باز کند.
در این نوشتار مهم‌ترین جلوه‌های فرهنگ عامّه در خاطره‌نگاشت‌های دفاع مقدّس استان یزد به‌صورت تحلیلی و توصیفی بررسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Study of folk effects in the memoir of Sacred Defense of Yazd province

نویسندگان [English]

  • Akbar Ranjbar 1
  • hadi heidarinia 2
  • mahmoud sadeghzadeh 3
1 Islamic Azad University, Yazd branch
2 universty azad. yazd
3 universty azad. yazd
چکیده [English]

This paper reports on an analysis and description of the manifestations of popular culture in the memoirs of the Sacred Defense in Yazd province. It can be said that the authors and memoirists of Yazd province pay special attention to the folk culture or folklore in their works, which are written in a colloquial and informal language. These works are a manifestation of popular culture. In these works, beliefs, traditions, customs, superstitions, occupations, slang and colloquial expressions, proverbs, idioms, melodies and tunes, traditional medicine, marriage rituals, magic and sorcery, etc., have been artistically crystallized. Establishing communication with the audience and considering the current circumstances and employing popular culture in the works, as well as creating new themes, have led to these memoirs being met with public interest as written documents and finding their place in society. In this paper, the most important manifestations of popular culture in the memoirs of the Sacred Defense in Yazd province are analyzed and described analytically

کلیدواژه‌ها [English]

  • Folklore"
  • Memory Mapping
  • "Sacred Defense
  • "Yazd Province
- امینی، مهدی (1400). اتاق کمیل. اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس، یزد: خط‌شکنان.
ـ ایروانی، محمّدرضا (1386). «نگاهی به خاطره‌نویسی و مقایسه آن با زندگی‌نامه و سفرنامه»، مجلّه ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناسی، سال سوم، شمارۀ 8: 44 ـ 60.
ـ براهنی، رضا (1362). قصّه‌نویسی. تهران: نشر نو.
ـ توکلّی، جلال (1396). یک بعلاوه پنج. تهران: پیام آزادگان.
 ـ خدایی، سیّد علی‌اکبر (1388). این بار با جواد. تهران: ورای دانش.
ـ طباطبایی اردکانی، سیّد محمود (1381). فرهنگ عامّه اردکان. تهران: نشر چاپخانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ـ حاجی‌زادۀ میمندی، مسعود (1384). الگوی پژوهش در فرهنگ عامّه. یزد: نشر شورای پژوهشی ادارۀ کلّ فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد با همکاری علم نوین.
ـ دهخدا، علی‌اکبر (1352). لغت‌نامه، جلد بیست‌وهفتم. تهران: دانشگاه تهران با سازمان لغت‌نامه.
ـ دهقان، احمد (1386). خاک و خاطره. تهران: نشر صریر.
ـ رنجبر، اکبر (1399). فرهنگ عامّۀ کرخنگان. یزد: ادارۀ کلّ فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد
ـ روح‌الامینی، محمود (1380). زمینۀ فرهنگ‌شناسی. تهران: نشر دانشگاه پیام نور با همکاری انتشارات دلیل.
ـ زمانی‌فر، مصطفی (1398). سالار تکریت (خاطرات آزادۀ سرافراز سیّد حسین سالاری). تهران: سورۀ مهر.
ـ سرامی، قدمعلی (1368). از رنگ گل تا رنج خار. تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی.
ـ سیپک، ییری (1389). ادبیّات فولکلور ایران. ترجمه محمد اخگری، تهران: نشر سروش.
ـ شعبانپور، غلامرضا (1383). مهین مهرورزان (نیریز در جنگ). نیریز: مجتمع فرهنگی کوثر نور.
ـ شمس‌الدّینی، محمّدهادی (1399). مسیر سبز. ادارۀ کلّ فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، یزد: خط‌شکنان.
ـ عسکری، محمّدرضا (1389). آبی‌ها تا سرخ (مجموعه خاطرات دفاع مقدّس). یزد: مفاخر.
ـ خالقی مطلق، جلال (1388). سخن‌های دیرینه. به کوشش علی دهباشی، چاپ سوم، تهران: افکار.
ـ قلی‌پور، مجتبی (1396). به صلابت شیرکوه. ادارۀ کلّ حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس استان یزد، یزد: خط‌شکنان.
ـ کلانتری، محمّدرضا؛ اعتمادی، مجتبی (1399). روایت صدّیقین. بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدّس استان یزد، یزد: خط‌شکنان.
ـ موسوی گرمارودی، سیّد مصطفی (1382). شعر کودک از آغاز تا امروز. تهران: نشر سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ـ مهرابی، عالیه (1388). زخم‌ها زبان باز می‌کنند (خاطرات آزادۀ سرافراز محمّدرضا ابوالحسنی). یزد: مفاخر
ـ میهن‌دوست، محسن (1380). پژوهش عمومی فرهنگ عامّه. تهران: انتشارات طوس.
ـ هاشمی، سیّد عباس (1388). یاد آن روزها به خیر. یزد: آبگینۀ کویر.
ـ همّتی، محمّدعلی (1395). خط‌شکن کویر. ادارۀ کلّ حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس استان یزد، یزد: خط‌شکنان.
ـ همّتی، محمّدعلی (1395). گزینه‌ای برای ستاد (خاطرات شفاهی حاج احمد زارع). ادارۀ کلّ حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس، یزد: خط‌شکنان.