مروری بر شرح خدمات و روند تشکیل دفاتر تسهیل گری و توسعه محلی در شهر یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی توسعه اجتماعی- روستایی، دانشگاه تهران. (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد. یزد.

10.22034/fyazd.2023.383960.1081

چکیده

طرح دفاتر تسهیل گری و توسعه محلی یکی از پروژه‌های مطالعاتی و نیازسنجی سازمان امور اجتماعی کشور با ماهیت پیمایش، مطالعه، ظرفیت سنجی و تسهیل گری به منظور کاهش و کنترل آسیب‌های اجتماعی، حل مسائل و مشکلات محلات کم برخوردار و حاشیه‌نشین و توانمند‌سازی ساکنین در 21 استان کشور، در دولت دوازدهم به اجرا درآمد. طرح مذکور در استان یزد/ شهر یزد از سال 1398 با شناسایی سه محله‌های حسن‌آباد، صدرآباد و اسکان به عنوان محلات هدف توسعه اجرایی شد. هدف از این پژوهش که با روش اسنادی و کتابخانه‌ای، مشاهدات میدانی و تجربه‌ی میدانی نگارندگان به‌واسطه‌ی فعالیت در حوزه‌ی دفاتر تسهیل گری و توسعه محلی انجام‌شده؛ بررسی شرح خدمات دفاتر، فرآیند استقرار دفاتر تسهیل گری در شهر یزد، فرآیند انتخاب محلات هدف، ساختار دفاتر، ویژگی کارشناسان و مدیران این دفاتر، فرآیند انتخاب مجریان استانی دفاتر و نقاط قوت و ضعف آن‌ها در شهر یزد است. با توجه به تعطیلی این دفاتر و بازخوردهای مثبتی که در بین مردم و مسئولین شهر یزد بر جای گذاشته؛ پیشنهاد‌هایی نیز برای تداوم فعالیت این دفاتر ارائه‌شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An overview of the description of services and the process of forming local facilitation and development offices in Yazd

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mehdizadeh Ardakani 1
  • Feze Abolhasani 2
1 PhD in Sociology of Social-Rural Development
2 Yazd university
چکیده [English]

The design of local development and facilitation offices is one of the study and needs assessment projects of the country's social affairs organization with the nature of survey, study, capacity measurement and facilitation in order to reduce and control social harms, solve the problems and problems of underprivileged and marginalized neighborhoods and empower residents. It was implemented in 21 provinces of the country in the twelfth government. The mentioned plan was implemented in Yazd province/Yazd city since 2018 by identifying the three neighborhoods of Hassan Abad, Sadr Abad and Skan as the target neighborhoods for development. The purpose of this research, which was carried out with documentary and library methods, field observations and field experience of the authors through the activity in the field of local development and facilitation offices; Reviewing the service description of the offices, the process of setting up facilitation offices in Yazd city, the process of selecting t

  • اصغری زمانی و زادولی خواجه، شاهرخ (2022). «الگوی توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی بر مبنای رویکرد مشارکت و تسهیل‌گری مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز»، مجلّۀ آمایش جغرافیایی فضا، دورۀ 12، شمارۀ1: 135 ـ 150.
  • بهزادی، سجّاد و جلیلی صدرآباد، سمانه (1400). «بررسی نقش دفاتر تسهیل‌گری و توسعۀ محلّی در توانمندسازی محدوده‌های هدف توسعه (نمونۀ مطالعاتی: محلّۀ ناصرخسرو اصفهان)»، جغرافیا و توسعۀ فضای شهری. doi: 10.22067/jgusd.2022.73750.1141
  • زنگیشه‌یی، سجّاد و شیخی، حجّت و برونک، فرهاد (1400). «تسهیل‌گری و شکوفایی ظرفیت‏ها و دارایی‏های محلّی (مطالعۀ موردی: محلّۀ جعفرآباد)»، مطالعات مدیریت شهری، دورۀ 13، شمارۀ 45: 11ـ 26.
  • شماعی، علی (1394). «راهبردهای توسعۀ محلّه‌ای با رویکرد مشارکتی از طریق دفاتر تسهیل‌گری (محلّۀ جمهوری)»، دورۀ 7، شمارۀ1: 103ـ 128.
  • شیخی، حجّت و برونک، فرهاد و زنگیشه‌یی، سجّاد (1400). «توسعۀ محلّی و رویکرد تسهیل‌گری اجتماع‌محور (محلّۀ جعفرآباد)»، فصلنامۀ چشم‌انداز شهرهای آینده، دورۀ 2، شمارۀ 1: 61 ـ 75.
  • عیسی‌زاده، وحید و پری‌زادی، طاهر، (1400). «توانمندسازی محلّات دارای فقر شهری (مطالعۀ موردی: محلّۀ اسماعیل‌آباد، منطقۀ 19 شهرداری تهران»، نشریۀ علمی جغرافیا برنامه‌ریزی.
    • doi: 10.22034/gp.2022.48146.2896
  • قدس ولی، مریم (1393). «سنجش عملکرد دفاتر تسهیل‌گری با تأکید بر مشارکت مردمی؛ نمونۀ موردی: دفتر تسهیل‌گری عودلاجان»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر ـ دانشکدۀ معماری و شهرسازی.
  • گزارش فرایند شکل­گیری دفاتر تسهیل‌گری و توسعۀ محلّی، 1397.
  • گزارش مدیریتی مهاجرت، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد، 1397.
  • گزارش‌ کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1401). «ارزیابی عملکرد دفاتر تسهیل‌گری و توسعۀ محلّی وزارت کشور در سامان­دهی محلّات حاشیه‌نشین»، مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی: 1ـ22.
  • مسعود، محمّد و معززّی‌مهر ‌طهران، ‌امیر‌محمّد (1391). «رویکرد دارایی مبنا رهیافتی نوین در سامان‌دهی بافت‌های فرسوده و تاریخی نمونۀ مورد مطالعه: محلّۀ باغ آذری تهران»، مرمّت و معماری ایران (مرمّت آثار و بافت‌های تاریخی، فرهنگی)، دورۀ3، شمارۀ2: 63 ـ 78.
  • نقدی، اسدالله و صادقی، رسول. (1385). «حاشیه‌نشینی چالشی فراروی توسعۀ پایدار شهری (با تأکید بر شهر همدان)»، رفاه اجتماعی، دورۀ 5، شمارۀ20، 213-233. https://sid.ir/paper/56913/fa
  • نوری نشاط، سعید و پاکزادمنش، پروین (1388). تسهیل‌گری در توان‌بخشی مبتنی بر جامعه، معاونت توان‌بخشی سازمان بهزیستی، استان چهارمحال بختیاری.