نیازپردازی‌‌ مصرف: کاوشی کیفی از چگونگی تغییر ذائقه‌های مصرفی در بستر شبکه‌های اجتماعی در بین جوانان یزدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصّصی جامعه‌شناسی (نویسندۀ مسئول)

2 دکتری تخصّصی، استاد جامعه‌شناسی، گروه تعاون و رفاه اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

10.22034/fyazd.2023.309512.1062

چکیده

پژوهش حاضر به مطالعه و کاوش چگونگی شکل ­گیری نیازهای جدید در بستر شبکه‌های اجتماعی مجازی پرداخته است. با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریۀ زمینه‌ای و با استفاده از نمونه‌گیری نظری و هدفمند، 22 نفر از افراد تأثیرگذار در فضای مجازی (اینفلوئنسرهای فعّال) در شهر یزد انتخاب و مطالعه شدند. فرایند نمونه‌گیری نظری تا اشباع داده‌ها ادامه یافت. اطّلاعات گردآوری ‌شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرار گرفتند و یافته‌ها در قالب خطّ داستان، شامل دوازده مقولۀ اصلی و یک مقولۀ هسته و مدل پارادایمی ارائه شدند.
به‌طور کلّی روایت‌های افراد تأثیرگذار در فضای مجازی (اینفلوئنسر) از حضور در شبکه‌های اجتماعی مجازی، نشان‌دهندۀ این واقعیت است که رشد روزافزون ارتباطات، شیوۀ تعاملات را از جنبه­ های مختلف تغییر داده است. تغییر سبک زندگی و افزایش مصرف‌گرایی در افراد باعث ایجاد نیازهای جدید شده است؛ درنتیجه می ­توان گفت با تغییر ساختار و شرایط زندگی و فرصت‌های تازه‌ای که شبکه­ های اجتماعی برای افراد خلق کرده‌اند، تغییرات و تحوّلات اساسی در نیازهای جوانان شهر یزد و ذائقه‌های مصرفی آنان رخ داده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Qualitative exploration of how consumption tastes change in the context of social networks among Yazdi youth

نویسندگان [English]

  • Neda Javaherchian 1
  • Alireza Afshani 2
1 yazd
2 Social Welfare Department, Social Sciences Faculty, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

The present study has explored how new needs change in virtual social contexts. Using the qualitative approach and grounded method, micro influencers were selected and studied using theoretical and objective sampling. Sampling continued until the researchers concluded that new information would be the repetition of the former information. Data were collected through the study of sources and interviews with experts as well as technical notes. After refining the initial codes (combining overlap and exemplifier codes), the findings were presented in the form of a story line (including 21 main categories and one core category) and a paradigmatic model. Generally Micro-influenced stories from expressing oneself indicates that the increasing growth of communication has changed the way we interact in various ways. Lifestyle changes and increasing consumerism in people have created new needs. As a result, it can be said that with the change in the structure and living conditions and the new opportunities that social networks have created for individuals, fundamental changes and transformations have occurred in the needs of young people

کلیدواژه‌ها [English]

  • Needs
  • Consumption
  • consumption taste
  • Micro influencer
  • Instagram
  • Yazd

مراجع

  • استراوس، انسلم و کوربین، جولت (1395). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریۀ زمینه‌ای (ترجمۀ ابراهیم افشار). تهران: نشر نی.
  • اسلوین، جیمز (1380). اینترنت و جامعه (ترجمۀ عبّاس گیلوری علی رادباوه). تهران: نشر کتابدار.
  • اسمیت، فیلیپ (1382). «تحلیل فرهنگی پسانوگرایی و پسانووارگی»، (ترجمۀ سیّد حسین نبوی)، فصلنامۀ اقتصاد سیاسی، شمارۀ 2: 129ـ154.
  • اکبری‌تبار، علی‌اکبر (1390). مطالعۀ شبکه‌های اجتماعی مجازی، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرّس.
  • ایمان، محمّدتقی (1388). «ارزیابی انسان به‌عنوان عنصر اساسی در طراحی پارادایم الهی»، فصلنامۀ حوزه و دانشگاه، شمارۀ 54: 25ـ46.
  • بختیاری، آمنه و نصیری، بهاره (1395). «واکاوی تأثیرات شبکه‌‌های اجتماعی بر سبک زندگی خانوادۀ ایرانی (با تأکید بر مخاطرات و آسیب‌‌های شبکه‌‌های اجتماعی)»، نشریۀ مدیریت شهری، شمارۀ 45: 475ـ488.
  • راودراد، اعظم و گیشنیزجانی، گلنار (1396). «گونه‌شناسی الگوهای بازنمایی بدن رسانه‌ای کاربران ایرانی در اینستاگرام»، مطالعات رسانه‌های نوین، 3 (10)، 259ـ304.
  • زالی، محمّدرضا؛ شات، توماس؛ کردنائیج، اسدالله و نجفیان، مینا (1391). «تأثیر شبکه اجتماعی بر عملکرد کسب‌وکار: اثر تعدیل‌کنندگی الگوی نقش و انگیزۀ کارآفرینانه (شواهدی مبتنی بر داده‌های GEM ایران, کرواسی و دانمارک)». پژوهش‌های مدیریت در ایران، دورۀ 16، شمارۀ 2 (پیاپی 75): 91ـ111.
  • سعادت ‌سیرت، ناهید و فرقانی، محمّدمهدی (1399). «شکل‌گیری سبک زندگی نوین در الگوپذیری جوانان از شبکه‌های اجتماعی موبایل‌محور»، فصلنامۀ علمی مطالعات میان‌رشته‌ای ارتباطات و رسانه، دورۀ 3، شمارۀ 8: 11ـ44.
  • سگالن، مارتین (1375). جامعه‌شناسی تاریخی خانواده (ترجمة حمید الیاسی). تهران: مرکز.
  • سهراب‌زاده، مهران؛ واحدیان، مرتضی و پیری، حسن (1397). «تحلیل پدیدارشناختی نمایش مصرف و سبک زندگی در شبکه‌های اجتماعی آنلاین (مطالعۀ موردی: کاربران اینستاگرام)»، فصلنامۀاسلام و مطالعات اجتماعی، شمارۀ 3: 167ـ189.
  • صالحی یزدی، فاطمه؛ سپهری، محمّدمهدی و بحرینی، محمّدعلی (1390). «مطالعۀ فضای همکاری‌های علمی - فنّی شرکت‌های نانو در ایران با استفاده از نظریۀ شبکه‌های اجتماعی و رجوع به خبرگان»، سیاست علم و فنّاوری، دورۀ 3، شمارۀ 3: 49ـ60.
  • عیدی‌زاده، رضا؛ احمدی بلوطکی و حاجی­محمّد (1396). «مطالعۀ رابطۀ تکنولوژی ارتباطی با سبک زندگی دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران»، مطالعات جامعه‌شناسی، دورۀ 10، شمارۀ 35: 125ـ139.
  • فرجی، طوبی (1397). «نقش شبکۀ اجتماعی مجازی اینستاگرام بر گرایش جوانان به مدیریت بدن»، اوّلین همایش بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و مطالعات اجتماعی،3: 1ـ20.
  • فرقانی، محمّدمهدی و مهاجری، ربابه (1397). «رابطۀ بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و تغییر در سبک زندگی جوانان». مطالعات رسانه­های نوین، دورۀ 4، شمارۀ 13: 259ـ292.
  • کوزر، لوئیس (1388). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه­شناسی (‌ترجمۀ محسن ثلاثی). تهران: انتشارات علمی.
  • محمّدپور، سارا و تاجیک، فاطمه (1393). «بررسی مقایسه‌ای کارکردهای ارتباطی و اقتصادی شبکه‌‌های اجتماعی»، مطالعات رسانه­ای، شمارۀ 25: 51 ـ62.
  • محمّدی الیاسی، قنبر؛ رکنی، ندا و طیّبی، کمیل (1390). «نقش شبکه‌های اجتماعی در تشخیص فرصت‌های کارآفرینی»، توسعۀ کارآفرینی، شمارۀ 11: 7ـ26.
  • منتظر قائم، مهدی (1381). «دموکراسی دیجیتالی و حکومت الکترونیکی: سیاست و حکومت در عصر تکنولوژی‌های اطّلاعاتی و ارتباطی»، نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 19: 227ـ260.
  • هاشمی­ منفرد، آزاد و ربیعی، علی (1395). «مطالعۀ موردی شیوۀ نمایش خود در کاربران صفحۀ اجتماعی اینستاگرام»، فصلنامۀ علوم اجتماعی، 157ـ195.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار