تحلیل بروندادهای علمی حوزه کتابخانه و یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده علوم اجتماعی - بخش علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه یزد

2 کارشناسی ارشد علم سنجی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه یزد

چکیده

کتابخانه تنها نهاد اجتماعی شناخته شده ای است که زمینه کتابخوانی را فراهم و امر مطالعه را
ترویج می کند و موجودیت آن خود به خود هدف نبوده، بلکه هدف اصلی، خدمت به اجتماع
است. تحلیل زمینه های پژوهشی این حوزه می تواند اطّلاعات مفیدی در اختیار پژوهشگران قرار
دهد. هدف مطالعه حاضر بررسی مقالات مرتبط با حوزه کتابخانه و یزد می باشد . روش پژوهش
از نوع توصیفی و علم سنجی می باشد که به بررسی مقالات حوزه کتابخانه و یزد که در محدوده
سالهای 1372 تا 1398 در پایگاه مرکز منطقه ای اطّلاع رسانی علوم و فناور ی نمایه شده اند از
طریق فنون تحلیل شبکه های اجتماعی و تحلیل هم رخدادی واژگان پرداخته است. از نرم افزارهای
اکسل، راور پریمپ، یوسی نت برای تحلیل داده ها بهره برده شد . نتایج نشان داد موضوع
کتابخانه های عمومی، کتابخانه های دانشگاهی، کیفیت خدمات، کتابداران از نظر شاخص های
مرکزیت درجه، نزدیکی و بینابینی به نسبت سایر موضوعات رتبه بالاتری دارند. به برخی مقوله های
در حوزه « سواد اطّلاعاتی » و « بازاریابی کتابخانه ها » ،« تعاملات اجتماعی کتابخانه ها » پژوهشی نظیر
کتابخانه ها کمتر توجه شده است. به طور کلّی رویکردهای کمی در مطالعات علمی به
سیاست گذاران و برنامه ریزان شناختی کلّی می دهد تا با آگاهی از وضعیت کنونی بتوانند واقعی تر
تصمیم بگیرند و کارآمدتر عمل کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of Scientific Outputs in the Field of Library and Yazd

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Makkizadeh 1
  • Esmaeil Bigdelu 2
1
2 Yazd university
چکیده [English]

 ‎
The library is the only well-known social institution that promotes
reading, and its existence is not an end in itself, but the main purpose is to
serve the community. Investigating and analyzing the research on this
field and discovering the relationships between the terms can provide
useful information for researchers. Therefore, the purpose of this study
was to evaluate and review articles related to library and Yazd. The
method of this research is descriptive and scientometrical. This research is
based on the articles on library and Yazd that were indexed in the
Regional Center for Information, Science and Technology through
social network analysis techniques and co-word analysis. Data analysis
was performed using Excel, Rover Primp, and UseiNet softwares. The
results showed that the number of articles published in the period 1372-
1998 was 37, which has been declining since 1396. According to the
Closeness and Betweeness Centrality Indicators of terms on the maps, the
most active research areas in the field are as follows: public
libraries, academic libraries, quality of service and librarians. Some
research topics such as "social interactions of libraries", "marketing of
libraries" and "information literacy" in the field of libraries have received
less attention. Results of co-word analysis revealed outstanding topics of
the field under study, which is useful for policy makers to learn about the
research status and make appropriate decisions for the promotion of
scholarly products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Library
  • Yazd
  • Scientometrics
  • · آمونو، پترینا و آزوبویک، آبراهام. «اطّلاعات دولتی و مردم­سالاری: مسائل و چشم­اندازهای آفریقا». ترجمه محسن حاجی زین­العابدینی. در: گزیده مقالات ایفلا ۲۰۰۳ (برلین، ۱-۹ اوت ۲۰۰۳). زیرنظر فریبرز خسروی؛ ویراستار سیمین نیازی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ۱۳۸۴، 16-27.
  • · جعفری باقی­آبادی، سمیه؛ حسن­زاده، محمّد و زندیان، فاطمه (1398). «مقایسة اثربخشی کتابخانه‌های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی و سازمان فرهنگی هنری شهرداری»، پژوهش­نامه کتابداری و اطّلاع­رسانی، 9 (1): 330-349 .
  • · چشمه سهرابی، مظفر و شمسی شاه ولد علیائی، سمیه (1393). «ترسیم نقشه دانش کتابداران دانشگاه اصفهان»، فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، شماره 1(65): 45-63.
  • · بابایی چاه افضل، ابراهیم (1397). مطالعه موضوعات و نویسندگان مقالات مرتبط با کتابخانه‌های عمومی و دانشگاهی. پایان­نامه کارشناسی ارشد علم سنجی، دانشگاه یزد، یزد.
  • · زمانی، بی­بی عشرت و الله­دادیان، طاهره (1386). «میزان رضایت دانشجویان از خدمات رایانه­ای کتابخانه­های علوم تربیتی و مرکزی دانشگاه اصفهان»، مطالعات ملّی کتابداری و سازماندهی اطّلاعات، شماره 69: 153-166.
  • · سهیلی، فرامرز و فریده عصاره (1391). «مفاهیم مرکزیت و تراکم در شبکه‌های علمی و اجتماعی»، مطالعات ملّی کتابداری و سازمان‌دهی اطّلاعات، شماره95: 108-92.
  • · سهیلی، فرامرز؛ خاصه، علی­اکبر و کرانیان، پریوش (1398). «ترسیم ساختار فکری حوزه علم اطلاعات و دانش­شناسی ایران براساس تحلیل هم­رخدادی واژگان»، پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطّلاعات، شماره 4 (98): 1905-1938.
  • · شکفته، مریم و حریری، نجلا (1392). «ترسیم و تحلیل نقشه علمی پزشکی ایران با استفاده از روش هم‌استنادی موضوعی و معیارهای تحلیل شبکه اجتماعی»، مدیریت سلامت، شماره 16(15): 43-59.
  • · صدیقی، مهری (1393). «بررسی کاربرد روش تحلیل هم­رخدادی واژگان در ترسیم ساختار حوزه­های علمی (مطالعه موردی: حوزه اطّلاع­سنجی)»، پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطّلاعات، شماره30(2): 373-396.
  • · عصاره، فریده؛ غلامرضا حیدری، فیروزه زارع فراش­بندی، و محسن حاج زین­العابدینی، (1388). از کتاب­سنجی تا وب­سنجی. تهران: کتابدار.
  • · غفاری، سعید؛ غلامحسینی، محبوبه و جعفری­فر، نیره (1396). «بررسی تحلیلی برونداد علمی جهان در حوزه کتابخانه دیجیتالی در پایگاه اطلاعاتی Web of Science طی سال‌های 1992-2015». پژوهش­نامه علم­سنجی، شماره 3(6): 43-62.‎
  • · کشوری، مریم و همتی، زینب (1397). «ترسیم نقشه علمی حوزه کتابخانه­های عمومی با استفاده از تحلیل شبکه هم­واژگانی»، تحقیقات اطّلاع­رسانی و کتابخانه‌های عمومی، شماره 4(24): 545-568.

 

  • · Abbasi, A., Hossain, L., and Leydesdorff, L. (2012). "Betweenness centrality as a driver of preferential attachment in the evolution of research collaboration networks." Journal of Info metrics. 6(3): 403-412.
  • · Adetoun, A. and Oyelude, A. (2012). "Libraries as the gate: ways and keepers in the knowledge environment." Library Hi Tech News. 29(8):7 –10.
  • · Besslaar, P. and G. Heimeriks. )2006(. "Mapping research topics using word-reference co-occurrences: A method and an exploratory case study." Scientometrics. 68 (3): 377–393.
  • · Freeman, L.C. (1979). "Centrality in social networks. Conceptual clarification." Social Networks .1: ‎‎215–239.‎
  • · Ghane, M.R., and  Mozafari, L. (2020). "A Study of the Subject of Public Libraries in Web of Science and Islamic World Science Citation Center". International Journal of Information Science and Management (IJISM), 18(1): 35-48.
  • · Hu, C. P., Hu, J. M., Deng, S. L., and Liu, Y. (2013). "A co-word analysis of library and information science in China." Scientometrics. 97 (2): 369-382.
  • · Lee P.C, Su H. N.  (2010). "Quantitative mapping of scientific research-the case of electrical conducting polymer Nano composite." Technological forecasting and social change. 78(1): 132-151
  • · Lee, S. (2016). "A Study on Research Trends in Public Library Research in Korea Using Keyword Networks." Libri, 66(4): 263-274.
  • · Peters, H. P. F. and Van Raan, A. F. J. (1993). "Co-word-based science maps of chemical engineering. Part 1: Representations by direct multidimensional scaling." Research Polic, 22: 23–45
  • · Price, D. J. D. (1963). Little science, big science. New York: Columbia University Press, 314-316.